Κέντρο πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών Ν. Λευκάδας «Δίαυλος»

Ώρες Επικοινωνίας: Δευτέρα - Παρασκευή, 8:30 - 14:30

Η έννοια της πρόληψης αναφέρεται στο σύνολο των μέτρων πριν την εκδήλωση μιας συμπεριφοράς. Η πρόληψη της ουσιοεξάρτησης αφορά την αντιμετώπιση των παραγόντων που κάνουν ευάλωτο το άτομο & την ενίσχυση των παραγόντων που το ενδυναμώνουν και το προστατεύουν συμβάλλοντας, στην αποφυγή ή στην αναβολή της έναρξης της χρήσης ουσιών και την εμφάνιση της εξάρτησης.

Στο πλαίσιο αυτό η πρόληψη της ουσιοεξάρτησης δεν εξαντλείται στην παροχή πληροφοριών. Αξιοποιεί εκπαιδευτικές διαδικασίες με μεθόδους αλληλεπίδρασης & ενεργούς μάθησης με στόχο όχι μόνο την αύξηση των γνώσεων αλλά και την ενδυνάμωση, την υποστήριξη και την εκπαίδευση των ατόμων ώστε να υιοθετήσουν μια θετική στάση ζωής & να αναπτύξουν δεξιότητες που συνδέονται με την πρόληψη.

Το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «Δίαυλος» είναι Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία. Λειτουργεί σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αναγνωρίζοντας τη συμβολή των τοπικών κοινωνιών στο έργο της πρόληψης. Η χρηματοδότησή του προέρχεται από τους τοπικούς, κοινωνικούς κι επιστημονικούς φορείς που καλύπτουν το 50% των λειτουργικών δαπανών. Το υπόλοιπο 50% καλύπτεται ισόποσα από το Υπουργείο Υγείας και από το Υπουργείο Εσωτερικών. Την ευθύνη της συστηματικής επιστημονικής εποπτείας και αξιολόγησης των προγραμμάτων και των δράσεων πρωτοβάθμιας πρόληψης που εφαρμόζονται έχει το Τμήμα Εφαρμογών Πρόληψης του Οργανισμού κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ).

Το Κέντρο Πρόληψης ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Ιανουάριο του 2001 και οι υπηρεσίες του παρέχονται σε όλους δωρεάν.

Δράσεις

Γονείς

Η ενημέρωση και η εκπαίδευση των γονιών προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του γονεϊκού τους ρόλου κρίνεται απαραίτητη σε έναν κόσμο που αλλάζει με γοργούς ρυθμούς και έχει αρκετή ρευστότητα.

Ο «Δίαυλος» πραγματοποιεί Ομάδες Γονέων που απευθύνονται σε:

• Γονείς παιδιών νηπιακής ηλικίας που ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τα αναπτυξιακά και συναισθηματικά χαρακτηριστικά αυτής της ηλικιακής περιόδου.
• Γονείς παιδιών σχολικής ηλικίας με βασικές ανησυχίες γύρω από τις σχέσεις με τα παιδιά, τη σχολική επιτυχία, την κοινωνικοποίηση και την ομαλή ένταξη στη φάση της εφηβείας.
• Γονείς εφήβων με κύριους προβληματισμούς τη στήριξη των παιδιών τους στα προβλήματα της εφηβείας, την επίλυση των ενδοοικογενειακών συγκρούσεων, τη βελτίωση της επικοινωνίας στην οικογένεια, την ενημέρωση για τις εξαρτήσεις.

Στόχος των δράσεων είναι:

• η στήριξη των γονιών στο ρόλο τους
• η ενθάρρυνσή τους να μοιραστούν φόβους και αγωνίες
• η ενίσχυση δεξιοτήτων επικοινωνίας
• η λειτουργική διαχείριση των σχέσεων με τα παιδιά
• η αναζήτηση κατάλληλων τρόπων διαπαιδαγώγησης

Παράλληλα η επιστημονική ομάδα του Κέντρου παρέχει συμβουλευτική σε γονείς με στόχο την ψυχοκοινωνική τους στήριξη και την αναζήτηση νέων τρόπων αντιμετώπισης δυσκολιών και εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν, για να ορίσουν μέρα και ώρα συνάντησης με τους ψυχολόγους του Κέντρου Πρόληψης.

Εκπαιδευτικοί

Η εκπαίδευση εκπαιδευτικών έχει στόχο την ευαισθητοποίηση τους στην φιλοσοφία της πρόληψης μέσα από την εξοικείωση τους με εκπαιδευτικά υλικά που σκοπό έχουν την κατανόηση αποτελεσματικών στρατηγικών αυτοανάπτυξης και αυτοπροστασίας των μαθητών τους.

H υλοποίηση των προληπτικών προγραμμάτων από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς είναι αποτελεσματικότερη, λόγω της σταθερής σχέσης τους με τους μαθητές. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό λειτουργούν πολλαπλασιαστικά στο έργο της πρόληψης, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός σχολείου που προάγει όχι μόνο τη μάθηση, αλλά και την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των μαθητών.

Οι εκπαιδευτικοί προσχολικής εκπαίδευσης εκπαιδεύονται στο υλικό:
Ο «Πυξιδούλης και η Πυξιδούλα» στο Νηπιαγωγείο

Oι εκπαιδευτικοί Α΄/θμιας Εκπαίδευσης εκπαιδεύονται στα υλικά:
α) «Ο κήπος με τις 11 γάτες»
β) «Δεξιότητες για παιδιά του Δημοτικού»
γ) «Γυμνάσιο ερχόμαστε»
δ) Κάπνισμα: «όχι εμείς»
ε) «Παιγνίδια παιδιών»

Οι εκπαιδευτικοί Β΄/θμιας Εκπαίδευσης εκπαιδεύονται στα υλικά :
α) «Στηρίζομαι στα πόδια μου».
β) «Ξέρω τι ζητάω»
γ) «Συζητήσεις Εφήβων»

Επίσης στους εκπαιδευτικούς υλοποιούνται και βιωματικά σεμινάρια με στόχο την ενίσχυση του πολύπλευρου ρόλου τους και την ανάπτυξη ατομικών δεξιοτήτων ώστε να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα την τάξη τους & να αντιμετωπίζουν ενδεχόμενες προβληματικές συμπεριφορές.

Στους εκπαιδευτικούς που υλοποιούν προγράμματα Αγωγής Υγείας & εφόσον οι ίδιοι το επιθυμούν παρέχονται εποπτικές συναντήσεις από τα στελέχη του Κέντρου, που στόχο έχουν τη διευκόλυνση τους κατά την εφαρμογή των υλικών.

Παιδιά

Tα προγράμματα πρόληψης έχει διαπιστωθεί ότι είναι ενισχυτικά από την προσχολική & σχολική ηλικία που το παιδί διαμορφώνει το χαρακτήρα του & συμβάλλουν στην ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων όπως της καλής συνεργασίας μεταξύ των παιδιών, της καλής επικοινωνίας μεταξύ παιδιών & ενηλίκων & στην προαγωγή της αυτοεκτίμησής τους. Άλλωστε σύμφωνα με τα πιο σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα όσο πιο νωρίς ξεκινά η πρόληψη τόσο πιο αποτελεσματική μπορεί να είναι.

Στόχοι των προγραμμάτων είναι:

• Αυτογνωσία – Επίγνωση του εαυτού τους. Να έχουν σαφή αντίληψη των δυνατοτήτων & των αδυναμιών τους. Να βάλουν στόχους & να προσπαθούν να τους πετύχουν. Να ενεργούν σύμφωνα με τις ηθικές αξίες & τα «πιστεύω» τους.
• Συναισθηματικές δεξιότητες – Συναισθηματική επίγνωση. Να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους αλλά & την σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα συναισθήματα τους, τις σκέψεις τους & τις πράξεις τους.

• Κοινωνικές δεξιότητες – Επίγνωση & κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων. Επίγνωση του τρόπου που θα τους βοηθήσει να λειτουργούν & να συνεργάζονται σωστά σε μια ομάδα, να διατηρούν σωστές σχέσεις με τους συνανθρώπους τους, να χειρίζονται αποτελεσματικά τα προβλήματά & τις συγκρούσεις τους, βρίσκοντας εναλλακτικές προτάσεις & συμβιβαστικές λύσεις.

Τα προγράμματα που απευθύνονται στους μαθητές προσχολικής και σχολικής ηλικίας υλοποιούνται είτε από τους ίδιους τους δασκάλους και τους νηπιαγωγούς της τάξης, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί σε υλικά πρόληψης , είτε απευθείας από τα επιστημονικά στελέχη του κέντρου πρόληψης.

Έφηβοι

Τα προγράμματα πρόληψης που απευθύνονται σε μαθητές γυμνασίου & λυκείου ακολουθούν μια θεωρητική προσέγγιση που δίνει έμφαση στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, της αυτοεκτίμησης, των κοινωνικών δεξιοτήτων & των διαπροσωπικών σχέσεων.

Ειδικότερα στόχος των προγραμμάτων είναι να βοηθήσουν τους έφηβους μαθητές:

• να αποκτήσουν επίγνωση των επιρροών ,των πιέσεων & των αναγκών που επηρεάζουν τις αποφάσεις τους.
• να αναπτύξουν συναίσθημα ευθύνης απέναντι στον εαυτό τους, να βελτιώσουν την επικοινωνία τους με τους άλλους έτσι ώστε να αποφασίζουν σεβόμενοι τις ανάγκες τόσο των ίδιων όσο & των άλλων.
• να αναγνωρίσουν & να κατανοούν τα συναισθήματά τους & να βρουν εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης συναισθημάτων.
• να αναπτύξουν την ικανότητα να παίρνουν αποφάσεις που ανταποκρίνονται στις επιθυμίες τους.

Μέσω της ενίσχυσης όλων των παραπάνω δεξιοτήτων ζωής απώτερος στόχος των προγραμμάτων που εφαρμόζονται σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι η πρόληψη κάθε είδους εξάρτησης & εξαρτητικής συμπεριφοράς.

Κοινότητα

Η πρόληψη δεν αποτελεί αποκλειστική ευθύνη των «ειδικών» αλλά απαιτεί την σύμπραξη όλων όσων συμμετέχουν ή / και καθορίζουν τα κοινωνικά δρώμενα, με απώτερο στόχο την υποστήριξη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων & την ομαλή ένταξή τους στο κοινωνικό περιβάλλον.

Δε μπορούμε να μιλάμε για πρόληψη σε μια τοπική κοινωνία εάν δεν εμπλακούν & ευαισθητοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση όλες οι πληθυσμιακές ομάδες & οι φορείς της κοινότητας προκειμένου όλοι μαζί να συνδράμουν στην δημιουργία & την ανάπτυξη μιας συνολικής πολιτικής πρόληψης.

Οι δράσεις μας λοιπόν στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση & ενημέρωση τοπικών φορέων & επαγγελματικών ομάδων με στόχο τη δημιουργία ενός κοινωνικού δικτύου δράσης στην κοινότητα.

Για το σκοπό αυτό, διοργανώνονται εκδηλώσεις & ημερίδες με στόχο την κατανόηση και συμμετοχή των πολιτών στο έργο της πρόληψης, πραγματοποιούνται παρεμβάσεις σε φοιτητές του Τ.Ε.Ι. καθώς και σε νέους εκτός σχολικού πλαισίου (μέσω πολιτιστικών – αθλητικών συλλόγων, της εκκλησίας, κ.τ.λ.) γίνονται εκπαιδεύσεις σε επαγγελματίες υγείας & διοργανώνονται δράσεις δικτύωσης με τους κοινωνικούς φορείς του νησιού.

Επίσης παρέχονται υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε κάθε ενδιαφερόμενο καθώς και πληροφόρηση για τις θεραπευτικές δομές σε εξαρτημένα άτομα & τις οικογένειές τους.